natuur

1.000 bomen actie editie 2020: afhaalmoment

Zaterdag 28 november halen 680 deelnemers maar liefst 3.058 streekeigen bomen op om ze een plaats te geven in hun tuin.

Mooie cijfers, zeker als je weet dat deze samenaankoop de naam ‘1.000 bomen’ actie kreeg. Regionaal Landschap de Voorkempen, Regionaal Landschap Rivierenland en IGEAN, lanceerden samen dit vergroeningsinitiatief.

Info: https://www.rldevoorkempen.be/…/1000-bomen-actie-editie…

Ontdek FORT 4

Drie partners bundelen krachten voor forse investeringen in Mortsels FORT 4

Toekomst van beschermd militair erfgoed in goede handen

De stad Mortsel, Kempens Landschap en de Participatiemaatschappij Vlaanderen richtten een nieuwe vennootschap op: ‘FORT 4 bv’. Deze onderneming zal de komende jaren het huzarenstukje van de ontwikkeling van FORT 4 in Mortsel in goede banen leiden.

FORT 4 in Mortsel is een van de zeven overblijvende Brialmontforten die de stad Antwerpen moesten verdedigen bij een vijandelijke inval. Deze forten werden tussen 1860 en 1864 opgetrokken uit baksteen en zandsteen. FORT 4 is redelijk goed bewaard gebleven en heeft fraai metselwerk en versieringen in natuursteen. Boven de ingang naar het binnenfort pronkt het monogram van koning Leopold I. Bijzonder is dat het ophaalmechanisme van de brug nog steeds aanwezig is. Het fort is beschermd sinds 1984 en in 2000 kocht de stad Mortsel het bouwwerk aan. Momenteel is het fortdomein opengesteld als park en vinden er rondleidingen en evenementen plaats.

Samenwerking
De verschillende onderdelen van het fort moeten gefaseerd hersteld worden. Om dit mogelijk te maken, werd een meerjarenfinanciering toegekend vanuit de Vlaamse overheid. De stad Mortsel ging enkele jaren geleden op zoek naar partners om de complexe restauratie en herbestemming van FORT 4 te kunnen waarmaken. Kempens Landschap en de Participatiemaatschappij Vlaanderen namen deze uitdaging aan. Na een lange voorbereiding en haalbaarheidsstudie wordt de vennootschap FORT 4 bv opgericht. Erik Broeckx, burgemeester van Mortsel, licht het besluit tot oprichting van de vennootschap toe: “Door de mix van historische gebouwen en het groene karakter in het midden van een stedelijk gebied is FORT 4 nu al een unieke plek. Met de vennootschap willen we van FORT 4 een plek maken die waardevol is voor de Mortselaar en die een bovenlokale aantrekkingskracht heeft. Samen met Kempens Landschap en PMV koos de gemeenteraad daarom vrijwel unaniem voor een duurzame oplossing voor de volgende generaties.”

“De vennootschap zal instaan voor de herontwikkeling van FORT 4. Met dit totaalproject willen we niet enkel een aantal belangrijke gebouwen renoveren en herbestemmen, maar FORT 4 opwaarderen als landschappelijk element en als sociaal-culturele trekpleister.” Aldus Kathleen Helsen, gedeputeerde van de provincie Antwerpen en covoorzitter van Kempens Landschap. 

“De vennootschap zal het fort restaureren en later ook private partners aanzoeken om de verschillende onderdelen te exploiteren”, vult Jan De Haes, gedeputeerde van de provincie Antwerpen en covoorzitter van Kempens Landschap, aan. “De drie partners brengen daarvoor een aanzienlijke investering in de onderneming in. De kersverse vennootschap heeft dus heel wat werk voor de boeg.”

De opwaardering en herbestemming van het omwaterd verdedigingsbolwerk, beschermd als monument, overstijgt de mogelijkheden van de stad Mortsel. Dankzij de geschikte structurering en de financiering van de Vlaamse investeringsmaatschappij PMV via de nieuwe vennootschap, lukt dat wél. De totale investering bedraagt zo’n 23 mln. EUR excl. BTW. Na aftrek van de door het Vlaams agentschap onroerend erfgoed toegekende meerjarenpremie gaat het om een netto investering van 17,5 mln. EUR. Met de restauratie en herwaardering krijgt het fort een eigentijdse, economisch leefbare invulling die een nieuwe dynamiek brengt in de regio.

Erwin Vrijens, hoofd Vastgoed bij PMV, is uitermate verheugd dat PMV een rol kan spelen in de herontwikkeling van het fort en op die manier een belangrijke historische site voor verloedering kan vrijwaren door het een nieuwe rendabele invulling te geven. “PMV is op dat gebied een expert in Vlaanderen. Onlangs lag PMV aan de basis van de nieuwe invulling (en schitterende renovatie) voor de Antwerpse Handelsbeurs en recent startten de werken voor de herwaardering van de Panquin-kazerne (Tervuren) en begon PMV met de stad Dendermonde aan een traject voor de herontwikkeling van de Hollandse kazerne in Dendermonde. PMV investeert voor lange termijn in de vennootschap FORT 4, waardoor het makkelijker moet worden om een leefbare en rendabele invulling te vinden voor het complex. Ruim 18.000 m² (bruto vloeroppervlakte) dient geëxploiteerd te worden.”

FORT 4 heeft een openbaar karakter, dat ook bij de herbestemming van een aantal gebouwen en mogelijke nieuwe activiteiten gevrijwaard blijft. De invulling zal gebeuren met respect voor het militair erfgoed, de natuur van het fort, de landschappelijke eenheid en op basis van een gezond financieel plan zodat we het FORT 4 naast een rijk verleden ook een nieuwe en duurzame toekomst kunnen geven.

Logo's Kempens Landschap, PMV, Vlaamse overheid, Provincie Antwerpen

Intrekking vuur- en rookverbod – Besluit gouverneur 5 juni 2020

Op 5 juni 2020 nam Cathy Berx, gouverneur van de provincie Antwerpen, een besluit m.b.t. de intrekking van het vorige besluit houdende een vuur- en rookverbod.

UPDATE vrijdag 5 juni 2020

De gouverneur tekende vandaag een politiebesluit om het rook- en vuurverbod, uitgevaardigd op 20 mei 2020, op te heffen. Het blijft echter aangewezen om in bossen, natuur- en heidegebieden steeds de nodige voorzichtigheid aan de dag te leggen met betrekking tot alles wat vuur kan veroorzaken. Er blijft een licht verhoogd risico op brand in natuurgebieden. Tot slot willen we ook nog meegeven dat het niet is omdat het acute brandgevaar in de natuurgebieden is afgenomen, dat ook de droogteproblematiek is opgelost. De voorspelde hoeveelheid neerslag zal niet bijdragen tot een structureel herstel van de droogtesituatie.

Meldingen over duiven

Houtduiven zijn geen stadsduiven.

Klachten over duiven, in dit seizoen, in een woonwijk, gaan over houtduiven en niet over stadsduiven. De houtduiven verblijven nu tijdelijk in onze streken en gaan tegen de zomerperiode grotendeels terug weg.

Het voederen van met anti-conceptie behandelde mais is enkel mogelijk voor de bestrijding van stadsduiven. Voor houtduiven werkt dit helaas niet.

Bij Agfa-Gevaert, zijde Antwerpsestraat, worden stadsduiven op deze manier bestreden, alsook door de slechtvalken die daar op de schouw broeden.

Het plaatsen van duivenpinnen of netten op de plaatsen waar de duiven frequent landen (bv. dakgoot) is bij ernstige hinder wel een oplossing, net als het aanbrengen van neproofvogels (te koop in tuincentra) in de buurt van de probleemlocaties mits deze regelmatig verplaatst worden om gewenning aan de stilstaande figuur door de duiven te vermijde

natuur

Vuur- en rookverbod – Besluit gouverneur

Cathy Berx, gouverneur van de provincie Antwerpen, nam het besluit m.b.t. vuur- en rookverbod.

Het besluit omvat onder meer:

Artikel 1. Het is verboden om op het grondgebied van de provincie Antwerpen kampvuren te maken.

Artikel 2. Met betrekking tot elkeen die zich op reglementaire wijze ophoudt in natuur- en heidegebieden
evenals in bossen in de provincie Antwerpen wordt een absoluut rookverbod uitgevaardigd
alsmede een verbod tot het maken van vuur in open lucht.

Dat betekent m.a.w. dat het besluit ook van toepassing is op Klein-Zwitserland, dat deels officieel als natuurgebied erkend werd.

Het besluit besluit geldt vanaf heden tot opheffing bij politiebesluit van de gouverneur van Antwerpen.

Lees hier het volledige besluit.

fietsen

Fietsen of wandelen in de zuidrand?

Het is geen nieuws meer: binnenblijven staat nog steeds met stip op 1 tijdens deze coronacrisis.

Maar iedereen heeft wel eens nood aan een beetje beweging. Zoek dan liefst een rustige plek op, waar zo weinig mogelijk mensen bij elkaar komen. Of ga eens op ontdekking in de onmiddellijke omgeving. Streekvereniging Zuidrand (*) heeft enkele pareltjes voor jou in petto. Mogen we wat inspiratie geven?

Kijk ook zeker even verder op de site www.toerismezuidrand.be, maar we geven hier alvast enkele gouden fiets- en wandeltips:

1) Fietstochten in de Zuidrand: https://www.toerismezuidrand.be/index.php/nl/de-fietsroutes
2) Fietstocht landschapsbelevenissen in de Zuidrand: https://www.provincieantwerpen.be/…/wandelen-en-fietsen.html
3) Fietstocht burgers en boeren: https://www.toerismezuidrand.be/…/fietstochten-burgers-en-b…
4) Afzonderlijke wandelingen die downloadbaar zijn: https://www.toerismezuidrand.be/nl/de-wandelroutes
5) De wandelapp: https://www.toerismezuidrand.be/…/zuidrand-wandelapp-speels…

(*) De Streekvereniging Zuidrand is een samenwerkingsverband tussen zeven gemeenten (Aartselaar, Borsbeek, Edegem, Hove, Kontich, Lint en Mortsel), de provincie Antwerpen en de Vlaamse overheid. Ze werkt aan projecten op het snijvlak van natuur-, landbouw- en landschapszorg, open ruimte, erfgoedbeheer, toerisme en cultuurbeleving. Door de unieke samenwerking tussen verenigingen en vrijwilligers versterken we de streekidentiteit.

Lentepoets 2020

Lentepoets 2020

Zaterdag 21 maart begint de lente. Tijd voor een grote schoonmaak!

Zaterdag 21 maart begint de lente. Willen we Mortsel laten blinken, dan gaan we best allemaal samen aan de slag met borstel en vuilblik. Jaag op achtergelaten zwerfvuil en stop het in de witte zak! Schrijf je nu in voor onze grootse opruimactie en maak kans op een leuk geschenk.

Iedereen wordt opgeroepen om de handen uit de mouwen te steken tussen 21 en 29 maart. En met iedereen, bedoelen we ook écht iedereen. Jeugdverenigingen jagen zwerfvuil van hun speelplek, natuurverenigingen gaan met knijpers door Klein Zwitserland, Buurtboeners pakken de wijken aan in samenwerking met buren en buurtcomités, sportverenigingen speuren in bermen langs eigen terreinen, scholen schrobben speelplaats en stoep, lokale handelaars worden poetsdienst voor één dag van het centrum … kortom iedereen in Mortsel wordt uitgenodigd om mee te doen. Ook de collegeleden. Inclusief de burgemeester, die boent ook mee. Want als iedereen een metertje voor zijn of haar rekening neemt, blinkt alles in 1,2,3.

Wil jij ook je steentje bijdragen? Inschrijven doe je zo.

Bel ons via 03 444 17 17 of mail onthaal@mortsel.be. Zo kunnen we de nodige materialen voorzien. Je kiest als deelnemer zelf wanneer – ergens tussen 21 en 29 maart – en waar je wil poetsen. Alleen of in groep, alles kan.

Het gesprokkelde vuil in witte zakken mag wordt door onze diensten opgehaald. Meld even via www.mortsel.be/meldingen waar je de witte zakken achterlaat (ophalingen op maandag en donderdag).

Ontdek FORT 4

Ontdek FORT 4

Rond 1850 wordt Antwerpen het brandpunt van de Belgische landsverdediging en in de jaren 1859-1865 verrijst bij de stad een gordel van acht mastodonten van forten. Architect-generaal Henri Brialmont, de ontwerper, gaf er zijn naam aan. FORT 4 is het best bewaarde. Sinds 2000 is FORT 4 eigendom van Stad Mortsel. Er werd een gidsenwerking opgestart die wekelijks rondleidingen verzorgen. Je kan zowel het Monument als de Natuur bezoeken.

GIDSENWERKING

Na een inleidende uitleg wordt er eerst gewandeld naar de constructies die de buitenkant moesten verdedigen: de caponnières en het hoofdfrontgebouw. Imposante gebouwen waar je enkel de voorgevel van kan zien, daar de rest verborgen zit onder de wallen. Via het binnenglacis en de lage batterijen die een deel van de gracht onder vuur hielden trek je naar het reduit, het eigenlijke binnenfort. Een machtig bouwwerk dat als laatste toevluchtsoord fungeerde. De rondleiding eindigt opnieuw in het bezoekerscentrum waar je aan de hand van lichtkasten alles nog eens kan overlopen. Er is tevens een vitrinekast met oude uniformen, touchscreens en een maquette te bezichtingen.

De ganse rondleiding neemt ruim twee uur in beslag. Op sommige plaatsen op het domein kan het een beetje slijkerig zijn; stevig schoeisel is daarom te verkiezen boven sandalen of hoge hakken. Het ganse traject kan afgelegd worden met kinderwagen of rolstoel. Slechts op één plaats moet er dan een kleine omweg gemaakt worden. In het binnenfort moeten er wél trappen beklommen worden om de 1° en 2° verdieping te kunnen bezoeken.

Omdat niet in alle ruimtes licht is voorzien raden wij je aan zelf een zaklamp mee te brengen. Honden zijn niet toegelaten in de gebouwen. Een brochure met uitgebreide uitleg over het fort is verkrijgbaar bij de gidsen voor het luttele bedrag van 1,50 euro.

De wandelingen worden gratis aangeboden, maar omdat onze gidsen vrijwilligers zijn is een vrije gift altijd welkom.

Geleide wandelingen in FORT 4 met uitleg in en rond de historische gebouwen:

  • van april tot en met september: elke zondag om 14.00 uur;
  • van oktober tot en met maart: elke 3e zondag om 14.00 uur;
  • inschrijven is niet nodig;
  • andere dagen en natuurwandelingen op aanvraag.

Organisatie FORT 4 – Bezoekerscentrum
Contact T. 03 444 17 17 onthaal@mortsel.be

WANDEL MEE LANGS DE KOUDE BEEKLUS EN HET GEBIED GASTHUISHOEVEN MET GIDS

WANDEL MEE LANGS DE KOUDE BEEKLUS EN HET GEBIED GASTHUISHOEVEN MET GIDS

MORTSEL – Op zondag 16 februari nemen Natuurpunt, Streekvereniging Zuidrand en provincie Antwerpen je mee voor een begeleide winterwandeling langsheen de Koude Beek.

De partners organiseren een landschapswandeling met als thema: ‘De vallei van de Koude Beek als groenblauwe corridor.’ Men verkent de Koude Beek-lus en het gebied Gasthuishoeven.

Het stroomgebied van de Koude Beek is 1 325 hectare groot en strekt zich uit over het grondgebied van de gemeenten Hove, Boechout, Mortsel, Borsbeek, Wommelgem en Antwerpen.

Het grootste gebied bevindt zich aan de samenvloeiing van de Diepenbeek en de Koude Beek.

Vroeger mondde de Diepenbeek bijna loodrecht uit in de Koude Beek, maar men maakte die overgang natuurlijker en geleidelijker.

De beken kronkelen nu door een zone met aangelegde poelen die helemaal onder water mag lopen en zo tot 1 400 kubieke meter water kan bufferen.

Ook aan de Fortloop even verderop realiseerde de provincie een overstromingsgebied. De ingebuisde beek werd opengelegd en aangelegd met een grote plasberm, waar 770 kubieke meter water kan worden gebufferd.

Tussen het fort van Borsbeek en de luchthaven van Deurne ontstond zo een rustplek voor allerlei dieren

‘s Middags eten de deelnemers hun boterhammen op in De Schuur in het Fort van Borsbeek. Warme dranken worden voorzien tegen betaling.

Er wordt afgesloten in Hoeve Dieseghem aan de Wouter Volcaertstraat in Mortsel met bijvoorbeeld een Gageleer of een heerlijk kopje koffie. Daar ligt trouwens ook de start.

Je kan ook een halve dag meewandelen: acht kilometer in de voormiddag of zes kilometer in de namiddag.

Deelnemers aan de namiddagwandeling worden om 14 uur verwacht in het Fort van Borsbeek aan de Frans Beirenslaan.

De volledige wandeling start om 10 uur en eindigt rond 17 uur. Voorzie stevig schoeisel.

Sommige stukken van de wandeling zijn onverhard en dus niet rolstoeltoegankelijk.

Deelname is gratis, inschrijven kan via info@dezuidrand.be. Meer info op https://www.dezuidrand.be/verken-de-koude-beek-met-gids-op-16-februari-2020.
(EM / Foto dezuidrand.be)

Grasplein Mortsel Aanleg

Klein-Zwitserland

Het stadsbestuur gaf in 2016 het gebied Klein-Zwitserland Noord in huur en beheer van Natuurpunt en de boogschuttersvereniging La Fidelité Constantia (FCM). Natuurpunt beheer diende in uitvoering van het beheersplan een aanvraag in voor het bekomen van een omgevingsvergunning voor het vellen van 79 hoogstammige bomen. Het college beslist om 20 van de 79 bomen te behouden. De te kappen en te behouden bomen bevinden zich in 3 grote zones.

Het stadsbestuur gaf in 2016 het gebied Klein-Zwitserland Noord in huur en beheer van Natuurpunt en de boogschuttersvereniging La Fidelité Constantia (FCM). In het beheersplan voor dit gebied wordt voorzien dat het gevarieerd landschap van beboste delen, struikgewas, een berm, open grasland en een waardevolle amfibieënpoel behouden blijft, de biodiversiteit verder kan toenemen en het beoefenen van de boogschuttersport mogelijk blijft. Daarnaast is het gebied aan twee zijden begrensd door spoorwegen. Om veiligheidsredenen zijn grote bomen vlak naast de sporen niet toegelaten en moeten ze waar nodig geveld of gesnoeid worden.

Natuurpunt beheer diende in uitvoering van het beheersplan een aanvraag in voor het bekomen van een omgevingsvergunning voor het vellen van 79 hoogstammige bomen. Ondertussen is de periode van het openbaar onderzoek achter de rug, en heeft het college een beslissing genomen, rekening houdend met de bezwaren die werden ingediend en met het advies van de omgevingsambtenaar. Het college beslist om 20 van de 79 bomen te behouden.

De te kappen en te behouden bomen bevinden zich in 3 grote zones.

  • Zone poel: om het volledig dichtgroeien en verlanden van de poel te voorkomen worden 20 jonge wilgen gekapt maar de grote eik aan de poel moet behouden blijven. Enkele overhangende takken van deze boom mogen wel gesnoeid worden. De 8 Robinia’s langs de berm moeten eveneens worden behouden.
  • Zone spoorweg: om veiligheidsredenen worden een aantal bomen verwijderd maar de grotere meest waardevolle eiken mogen enkel gesnoeid worden en blijven dus behouden.
  • Zone grasland: hier is beslist om 9 grote beeldbepalende okkernoten langs het wandelpad te behouden. Kleinere okkernoten (13 stuks) en exoten zoals krulwilg, hardbladige els en Amerikaanse vogelkers mogen geveld worden. Er wordt geen kaalkap uitgevoerd om bijkomend grasland te bekomen.